Il muglin da Sent in nouv aspet
Il pittur Roman Bühler da Zernez maina l’affar illa terza generaziun e renovescha pel mumaint il muglin istoric a Sent. Far sgrafits nun es üna lavur dal minchadi, quai es paschiun.
Il muglin da Sent es ün oget istoric chi’s rechatta giosom il cumün. Quista chasa istorica vain actualmaing renovada da fuond insü. Eir la fatschada cun ornamaints e sgrafits vain renovada e quai dal pittur da Zernez Roman Bühler: «Pudair far üna tala lavur es alch unic per ün pittur.» Cha üna tala lavur detta be üna jada illa vita. Renovar fatschadas e sgrattar davo sgrafits vegls pretenda premura ed üna lavur exacta, uschea il pittur, ouravant tuot da chattar la dretta culur da la chaltschina. Fingià seis antecessurs d’eiran paschiunats per realisar e refar sgrafits. Roman Bühler e seis collavuraturs han surtut quista paschiun. «A la fin s’esa superbi dal resultat», disch il pittur.
Mincha figüra ha ün’istorgia
Vi da la chasa dal muglin as rechattan diversas figüras, sülla fatschada vers ost daja üna ritscha, in ün oter lö ün ornamaint d’üna fluor da süsom suot il tet fin giosom pro’l soccal da la chasa – là es eir il cheu d’ün nanin. «Quai es dal sgüra il simbol cunter il spiert da l’aua», spieghescha Roman Bühler sgraflond vi da l’ornamaint.
Arlette Burkhalter cugnuoscha ils ornamaints. Ella fa regularmaing visitas cun giasts tras il cumün da Sent e s’interessa pels ornamaints e pels sgrafits vegls: «Eu n’ha stübgià fingià ün pêr jadas perche cha’l nanin nu guarda oura uschè cuntaint», disch ella e declera cha figüras chi fan temma e chi nu guardan oura cuntaintas sajan bler per trametter davent roba noscha.
Muglin, lura tintüraria e davo chasa
«Quista chasa es da l’on dal cuc causa chi nu’s sa quant veglia ch’ella es propa», disch Duri Vital, architect chi cugnuoscha l’istorgia dal muglin. «Fin dal 1820 d’eira la chasa ün muglin e lura davo d’eira tintüraria, quai voul dir ün lö, ingio chi gniva culurida büschmainta o stoffa», declera l’architect chi’d es eir il manader da la fabrica. Plü tard ha cumprà ün falegnam la chasa e dal 1920 ha il scriptur Peder Lansel cumprà il muglin. Güst ün on davo es quella arsa giò fin süllas müraglias pervi d’ün grond fö – il muglin d’eira üna da bleras chasas chi sun arsas giò in cumün. «Peder Lansel ha fabrichà sü amo üna jada e fabrichà oura lura fingià sco chasa», uschea l’architect.
Hoz es quist muglin in possess privat. Il possessur metta grond pais da laschar la fatschada uschè originala sco pussibel. L’architect Duri Vital metta grond pais cha tuot ils sgrafits ed eir la culur restan originals. Il pittur Roman Bühler e seis collavuraturs fan quai cun gronda premura.
Gust da leger dapli?