Annullà il permiss per üna chamonna dal CAS ill’Alp Sprella

Il Güdisch federal ha dat radschun a las organisaziuns d’ambiaint WWF e Pro Natura illa dispitta per üna nouva chamonna dal Club alpin svizzer (CAS) ill’Alp Sprella. Cun seis verdict publichà in gövgia ha’l annullà ils permiss da fabrica dal Chantun e dal cumün da Val Müstair. Ils duos stabilimaints destinats per ün adöver agricul nu pon gnir transfuormats in ün albierg dal CAS.

parter

Il Güdisch federal as referischa in sia sentenzcha eir ad üna valütaziun da l’Uffizi federal d’ambiaint (UFAM). Quella valütaziun conclüda cha per la chamonna d’Alp Sprella nu sajan dattas las cundiziuns per fabrichar ourdvart las zonas da fabrica (per tudais-ch «Standortgebundenheit»). Sco cha’ls güdischs argumaintan in lur verdict nu basta d’indichar l’accessibilità plü cumadaivla per viandants ed alpinistas chi vöglian scuvrir la Val Mora o ils pizs i’ls contuorns. «Üna gita a pè e davo üna pernottaziun i’ls hotels existents in Val Müstair paran cumportablas per alpinistas ed alpinists bain trenats», scrivan els. E perquai hana dat radschun a las organisaziuns d’ambiaint.

Confermà premissas strictas

WWF e Pro Natura vaivan fat plont duos jadas cunter il permiss da fabrica. Il prüm l’on 2021 pro’l Tribunal administrativ dal chantun Grischun. Davo cha quel vaiva refüsà lur plont l’on 2022, hana trat inavant il cas eir amo pro’l Güdisch federal. 

«Quai es ün cler signal, schi va per l’avertüra turistica da valladas alpinas», disch Anita Mazzetta, la co-manadra da la secziun grischuna dal WWF. «Sün fundamaint da la ledscha davart la planisaziun dal territori nu vess il Chantun mai pudü dar il permiss da fabrica.» Tenor Anita Mazzetta conferma la sentenzcha üna jada daplü las premissas strictas per fabrichar dadour las zonas da fabrica, e ch’illa Val Mora nu sajan quellas dattas.

Proget cun lunga istorgia

Per la Secziun Engiadina Bassa dal CAS es il verdict dal Güdisch federal üna desditta davo blers ons d’intschertezza. «A mai para puchà», disch Andri Planta, il president da la secziun. «Nus vain investi bler temp e blera lavur in quist proget. Ma nus stuvaran oramai acceptar il verdict.»

Il CAS vaiva cumanzà dal 2009 cun plans per drizzar aint üna chamonna, lura redimensiunà quels prüms plans davo differents plonts e dat aint l’on 2017 üna dumonda da fabrica per üna chamonna cun 54 lets ed ün manaschi be dürant la stagiun da stà. «La regiun Val Müstair d’eira vairamaing per quist proget. Quai füss stat alch bun per quel möd da turissem cha la regiun voul promouver», disch Andri Planta. 

Inavant ingüna chamonna CAS in Val Müstair

Culla sentenzcha esa uossa però cler cha ill’Alp Sprella resta tuot sco chi’d es. Quai conferma eir il Cumün da Val Müstair, il possessur da la chamonna, chi gestiunescha intant in quella ün allogi sainza restorant cun 25 lets. «La suprastanza dal Cumün da Val Müstair deplorescha quista decisiun e tilla piglia a cogniziun», disch Gabriella Binkert Beccheti, presidenta cumünala. E cha’l verdict muossa üna jada implü «quant difficil chi’d es da realisar alch illa regiun da la periferia, alch chi vess pudü augmantar l’attractività da nossa regiun.»

Id es dimena eir üna divergenza da las perspectivas chi’s muossan in quista chosa. Ils respunsabels illa regiun han in vista eir il svilup regiunal, intant cha’l Güdisch federal nu resguarda quel aspet in sia valütaziun – alch chi’s muossa exemplaric cur ch’el as referischa a la conclusiun seguainta da l’UFAM: «Our da perspectiva alpinistica nun es quella chamonna necessaria.»