Tun e canzun ed emoziun
La fin d’jamna ei la sala da cultura a Trun stada occupada treis gadas cumplettamein. Mario Pacchioli ha envidau e purschiu ina sera «famigliara». Gl’auditori ha priu plaz entuorn il clavazin ed il protagonist ha incantau cun quei ch’el ha priu ord sia valischa.
El ha accumpignau sesez all’ala, sco quei ch’in ver chansonnier fa. Ins savess cumparegliar Mario Pacchioli cul cantautur austriac Udo Jürgens. Ni era cul franzos Charles Aznavour – mo che lez sunava buca clavazin. Gliez fageva gl’american Frank Sinatra era buc. «Nies» Mario Pacchioli damogna denton tut, el conta, tschontscha cul publicum, raquenta historias e suna virtuos. Malgrad sia professiunalitad eis el cun omisdus peis sin tiara. El ei restaus gl’artist musical che ha bugen la patria e sia glieud. Quei ha el cumprovau venderdis, sonda e dumengia als treis concerts ch’ein stai a Trun.
Naven dall’affonza…
La vischnaunca ha mess a disposiziun la sala da cultura ed ils funcziunaris communals, ordavon il president communal Dumeni Tomaschett e la canzlista Sandra Gautschi, han agiu sco comite d’organisaziun. «Jeu vegnel maina ad emblidar quellas seras cun vus, era quellas haiel mess en mia valischa», ha Mario Pacchioli detg alla fin dil concert. All’entschatta haveva el cantun ina nova ch’el ha cumponiu aposta per la sentupada a Trun. Treis seras ha el sunau e cantau avon in publicum detg famigliar. El ha vuliu presentar quei ch’el haveva mess ella valischa dapi l’affonza. Igl ei in scazi musical. Gl’auditori ha saviu tedlar canzuns ch’el cantava sco buobet a casa giu dallas plattas da vinil da ses geniturs. «Duas uras da combra cun Mario», savess’ins titular l’occurrenza. La ballada «Tornerò» da «I Santo California», cumparida 1974, ha schau sponder ad in ni l’auter digl auditori ina larma d’emoziun. Malgrad che tuttas 120 sutgas eran occupadas, eis ei gartegiau agl artist musical da crear in’atmosfera intima. Che tuts ein sesenti datier e bein han ils liungs applaus cumprovau.
…tochen oz
Mirond en fatscha a siu «publicum da casa», in’egliada tscheu, ina leu, ha Mario Pacchioli pachetau ora vinavon sia valischa. Ina surpresa ha ei dau cu el ha schau renescha la gruppa Maconga. El haveva 15 onns ch’el e sia sora Corina, ensemen cun Gaby Degonda, han fundau quella. Ensemen ha il trio cantau ella sala da cultura il semperverd digl «Ufo», lu la canzun d’anniversari «Mellis auguris» – ina dedicaziun che Corina Pacchioli haveva retschiert per siu 20avel gi da naschientscha.
Otg onns ha la gruppa existiu, tochen il concert final gl’atun 2004 ha ella giu bials success e Mario ha saviu sviluppar sia carriera futura ella musica. Era las experientschas cull’emissiun MusicStar ein idas en sia valischa. Duront las duas uras ha Mario Pacchioli dau schatgs ord sia via al chansonnier, entertainer, cumponist ed era actur da musicals e teaters. Il project «remas» ei stau ina gronda chista. Per poesias d’auturs classics sursilvans sco Cadieli, Camathias, Muoth, Tuor ed auters ha el cumponiu ed interpretau nova musica per cant ed orchester sinfonic. Era da quei ha el dau in schatg. «Ils onns quels vegnan, ils onns quels vargan. Ti sas tgei che ti enqueras. Pren la via sut ils peis e daventa in pelegrin», ha el cantau vinavon e sunau.
Ina tiarza part da sia valischa ei colligiada culla francofonia. En quella part ei siu partenari professiunal Laurent Brunetti vegnius en acziun. Ensemen han els cantau atgnas ed interpretau chansons digl idol franzos, la famusa Edith Piaf. Pial-gaglina per exempel tier «No, rien de rien, je ne regrette rien». Cun ina cumposiziun nova, ina canzun da Nadal, ha Mario Pacchioli finiu la revista. Quella ei stada d’ina professiunalitad absoluta, cumbinada cun emoziuns e regurdientschas.
Gl’ambassadur romontsch
Mario Pacchioli viva denter la Frontscha e la Svizra franzosa. Malgrad quei ha el manteniu e tgira el in stretg contact cun sia patria, la Surselva ed il Grischun. Sco el di ell’intervesta culla FMR, eis el actualmein vid differents projects.
Il dun ch’el ha survegniu en tgina accumpogna Mario Pacchioli oz sco musicist, cumponist, cantadur, actur e producent. Sia gronda pissiun ei da cumponer ed arranschar musica per texts en differents lungatgs e da differentas tempras.
FMR: Mario Pacchioli, la viseta cheu en Surselva culs concerts a Trun ei stada in da Vos projects artistics. Saveis gia tradir tgei che Vus haveis sil program il 2026?
Mario Pacchioli: Igl ei differents, ei marscha bia. Ensemen cun miu partenari professiunal Laurent Brunetti meinel jeu l’atgna interpresa da producziun. Actualmein essan nus per exempel vidlunder d’organisar las sentupadas pil di mundial dalla francofonia. Quel ei mintg’onn ils 20 da mars. Per quei motiv mein nus puspei, per incumbensa digl Uffeci federal digl exteriur, sin viadi cul recital «Pêcheurs de Rêves». Sin tuts quater continents havein nus gia presentau quel dapi 2013. El center vegn mintgamai la quadrilinguitad svizra. La primavera proxima va ei probablamein l’emprema gada en direcziun nord.
Ei il romontsch insumma in tema sin Vossas turneas?
Gie, absolutamein. Igl ei il lungatg svizzer che sveglia adina il pli grond interess, e quei dapertut nua che nus essan stai. Il «romontsch» ei adina la gronda scuvierta, ed ins admira la Svizra era pervia da quella specialitad. Igl ei naturalmein d’engrau a mi ed ina gronda honur dad esser sigl entir mund gl’ambassadur da miu lungatg-mumma.
Saveis tradir aunc in ulteriur project che Vus prepareis?
In che va bunamein da sesez ei «Ni Brel ni Barbara». Cun quella producziun mein nus ussa il siatavel onn sin turnea. Gl’interess per quella cala buc. Entochen oz essan nus stai varga 240 gadas sin tribuna cun «Ni Brel ni Barbara», cunzun en Frontscha e Svizra franzosa. Ina gronda producziun che nus essan vidlunder da preparar ei in’ovra per in grond chor da Montreux. Laurent ed jeu contribuin cun ina part dil program dalla Fiasta cantunala da cant 2027 dil cantun Vad. (fmr/abc)
Gust da leger dapli?