Per la canzun, buca per l’interpretaziun
Vendergis sera ei l’uniun Chanzun Rumantscha s’entupada a Vella alla radunonza generala. Cun quella caschun ha la suprastonza, ensemen cul comite local, informau dil 3. Festival da la Chanzun Rumantscha ch’ei l’entschatta october 2025 en Lumnezia.
Vendergis ei stau a Vella la radunonza generala dall’uniun La Chanzun Rumantscha (LCR). Igl ei l’uniun che ha iniziau avon sis onns a Trun gl’emprem festival. Sco Clau Scherrer, il president dall’uniun, ha accentuau, eis ei buc ina fiasta da cant districtuala, lur occurrenza seigi tuttavia buca da veser sco concurrenza cun quella. Anzi, ella procura pil material per talas: El center seigi veramein la canzun, e buc il chor e l’interpretaziun.
In comite lumnezian prepara
L’uniun LCR ha aviert gl’atun vargau la nova concurrenza da cumposiziuns e publicau quella sin tut ils canals. Tochen ils 28 da fevrer 2025 hagien cumponistas e cumponists caschun da separticipar, ha il responsabel per la concurrenza, Giusep G. Decurtins, declarau. Ils davos dus festivals han generau 82 canzuns novas. Contas ch’ei vegn a dar cul tierz festival a Vella vegn a semussar gl’october.
«Nus vulein puspei dar ina tribuna al scazi da canzuns», ha Clau Scherrer puntuau. El ha dau d’entellir ch’il 2. Festival dall’entschatta fenadur 2022 a Zuoz ell’Engiadin’aulta seigi en fetg buna regurdientscha, ei seigi stau treis bellezia dis e gl’interess da visitadras e visitaders gronds. L’uniun-purtadra LCR dumbra dapresent 139 commembras e commembers. Cul president Clau Scherrer fan Giusep Giuanin Decurtins, Flavia Walder ed Iris Cadalbert part dalla suprastonza.
Cun canzuns per affons
La radunonza generala ei stada a Vella, demai ch’il tierz festival vegn ad esser leu l’entschatta october. Ina gruppa lumneziana ei ei vidlunder da preparar ed organisar il 3. Festival. Da quei comite fan part Silvana Caviezel, Remo Derungs, Alexi Nay e Martin Cabalzar.
Il comite local ha era presentau il 3. festival dalla fin d’jamna dils 3 tochen 5 d’october 2025. La fiasta dalla canzun entscheiva il venderdis sera cun nov canzuns novas per chors d’affons. «Peppig-popig», ha la responsabla Flavia Walder puntuau ch’ei vegni quella sera. Ils texts dallas canzuns han scolaras e scolars dalla 5 e 6avla classa dallas scolas Lumnezia, Castrisch e Glion scret, leutier ha l’enconuschenta band turitgesa Silberbüx fatg la cumposiziuns. Varga 60 affons contan ellas, ei vegni ad esser ei ina gronda identificaziun culla canzun romontscha, ha Flavia Walder fatg gust. Alexi Nay ha rapportau dallas preparativas pil concert da rock e pop romontsch ch’ei il venderdis sera. El center da quel ein la cantautura engiadinesa Martina Linn e Mattiu Defuns, il cantautur sursilvan.
Il cant aviert entscheiva igl atun
La sonda dils 4 d’october entscheiva cun in cant aviert per famiglias ed il suentermiezgi vegn ad esser la concurrenza da cumposiziuns per las quater spartas chor da dunnas, chor viril, chor mischedau e chor d’affons (mira box). Remo Derungs ha rendiu attent al bloc dalla sonda sera. La formaziun ch’el diregia, la Musica giuvenila Surselva concertescha ensemen cul cantautur da country e rock Dario Hess. Ils giuvens musicants da brass selegrien fetg sin quei concert da gala, ha Remo Derungs tradiu. Sis tetels dil musicist tuatschin, per exempel il hit «La veta biala» e novs arranschaments suna la MGS ensemen cun Dario Hess e sia band.
Il program detagliau e dapli dil 3. Festival da la Chanzun Rumantscha dils 3. – 5. d’october 2025 a Vella mira www.chanzunrumantscha. Era tuttas notas dallas canzuns ein a disposiziun sin quella pagina.
«La canzun el lungatg mumma fa effect»:
Intervesta cun Clau Scherrer
FMR: Con gronds ei gl’interess da cumponistas e cumponists da crear novas canzuns romontschas?
Clau Scherrer: Gl’interess ei absolutamein cheu. Quei sentel jeu els vasts contacts ch’jeu hai cun scolas aultas, cun cumponistas e cumponists, uniuns cantunalas e districtualas sur ils cunfins. Tuts han grond plascher e gust da quei lungatg romontsch e da quell’iniziativa da producir canzuns novas. Biars han era detg ch’els havessien gust da scriver zatgei e contribuir.
Co eis ei culla participaziun interromontscha, sur las valladas?
Nies motto general ei dad arver las finiastras e da schar entrar schi bia sco pusseivel. Ils programs ein adattai a quei aspect interromontsch. Il festival astga denton dar in accent alla regiun e mussar las colurs da quella. Dalla vart dils cumponists ei gl’interess gronds. Dalla vart dalla populaziun eis ei co usitau ella Romontschia: sch’igl ei en Surselva, separticipescha plitost nossa glieud. A Zuoz era naturalmein dapli glieud dall’Engiadina. Nus envidein naturalmein la populaziun da tuttas valladas romontschas al festival.
La giuventetgna vegn en Lumnezia mintg’onn pervia d’in auter festival. Tgei parallela targeis Vus cugl Open Air Lumnezia?
Ils stils da musica e ritmus ein differents. Il lungatg romontsch, ed era la canzun romontsch, vegnan denton regularmein sin tribuna a Degen. Gliez ei la parallela. Da principi san ritmus, musica ed ina canzun en lungatg romontsch far in effect nundetg. Lu semuossa l’autenticitad, zatgei da nus, dalla regiun.
Cun conta glieud quinteis Vus al festival digl october a Vella?
Ei vegn buc a dar schi biara sco agl Open Air Lumnezia (ri). Jeu quentel tuttina cun denter 2000 e 2500 persunas, pia tonta glieud sco las davosas gadas a Trun e Zuoz.
Dat ei in festival semegliont en Svizra?
Gie, quei dat ei. Il format hai jeu empriu d’enconuscher ella Svizra franzosa. Leu dat ei mintg’onn enstagl d’ina fiasta da cant ina fiasta dalla canzun. Aposta per tgirar l’innovaziun ed animar cumponistas e cumponists. Dall’autra vart ei nies festival romontsch daventaus in model per in festival ch’ins organisescha ussa da niev giu ella Turgovia. Leu vul in comite organisar in festival dil dialect dalla Turgovia cun accent silla canzun. Quei comite ha priu gl’exempel da nus.
Il Chor FCR
Al 3. Festival da la Chanzun Rumantscha (FCR) en Lumnezia sepresentan buca differents chors sco tier igl emprem 2019 a Trun ed il secund 2022 a Zuoz. El center ei la canzun nova da cumponista ni cumponist nunenconuschent. Buca l’interpretaziun ei il coc dil festival, mobein la canzun. Tgeininas dallas 12 finalistas che gudognan 2024 a Vella decida ina giuria externa. La sonda suentermiezgi a Vella vegn ei era a dar in voting dil publicum, quel sa medemamein eleger sias canzuns preferidas dalla concurrenza da cumposiziuns.
Gust da leger dapli?