«I dovra tots dus»
Igl Center da Sanadad Savognin ò en nov president digl cunsegl d’administraziun. Gievgia passada ò la radunanza generala eligia Luzi Thomann. El fò damai igl pass digl cunsegl d’administraziun da Turissem Val Surses Savognin Beiva tar igl Center da Sanadad Savognin. Aint igl discurs cun la FMR ò el do en sguard anavos ed anavant sen chels dus uffezis.
Gio avant en pêr emdas è l’elecziun digl nov president digl cunsegl d’administraziun digl Center da Sanadad Savognin neida annunztgeida: Luzi Thomann suonda a Peder Cathomen. Gievgia passada è l’elecziun alloura er neida fatga uffizialmaintg. Igl nov president digl Center da Sanadad è a madem taimp dantant er igl president partent digl cunsegl d’administraziun da Turissem Val Surses Savognin Beiva. An discurs cun la FMR ò Luzi Thomann do en sguard anavos ed anavant sen chels dus uffezis ed ò accentuo: «Ins stò lascher luvrar la nova gliout aint igl cunsegl d’administraziun e la direcziun.»
FMR: Luzi Thomann, Vous ischas siva da seis onns president digl cunsegl d’administraziun da Turissem Val Surses Savognin Beiva. Tge è ossa migler tgi avant seis onns arisguard igl turissem?
Luzi Thomann: Nous vagn bler daple pussebladads cun igl marketing e las novas medias digitalas. Chegl ò mido igl stil da far publicitad. Ins pò analisar igl cumportamaint digls giasts sen igls canals digitals scu Instagram. Chel svilup ò fatg en bel po pi interessanta la nossa lavour.
E noua vessigl anc gia potenzial da far daple?
Franc tar la staschung bassa – chegl è adegna sto en tema e resta en tema cun potenzial. Ma igl è ena gronda sfeida per tots. E schiglio ins vess stuia sa fatschentar gio pi bod cun la mancanza da persunal an general e da persunal qualifitgia. Chegl è sa migliuro en zichel ord mia vista, ma schliia n’ègl anc adegna betg.
Quanta influenza ò alloura igl president digl cunsegl d’administraziun da Turissem Val Surses Savognin Beiva ansomma sen tals temas?
Influenza ò igl president cunzont cun sustigneir las ideias tg’igls magnafatschentas on e cun ancurascher – anstagl da frenar lour visiuns. Ins stò simplamaintg far curasch, perchegl tgi vign discuto bler daple tgi chegl tgi vign realiso la fegn finala. Chegl è franc ena sfeida da chel uffezi, ma ia va adegna ampruo da dar schlantsch alla nossa direcziun.
E chella lavour Az ò plaschia, scu chegl tgi Vous vez detg eneda anvers RTR. I seia sto seis bels onns. Tge è alloura sto igl bel ve da chel uffezi scu president digl cunsegl d’administraziun?
Igl pi bel è sa tgapescha adegna la lavour ansemen cun ena bunga squadra scu la nossa. Nous vagn gia extrem pacas midadas igls davos onns, chegl tg’è cunzont igl maret dalla nossa magnafatschenta Tanja Amacher. Ma er an general ègl bel da luvrar ainten en tal gremi, cunzont sch’ins dastga collaborar cun schi bunga gliout scu chegl tg’ia va dastgea collaborar igls davos onns.
Dall’otra vart ins ò dantant er santia e ligia tgi seia do discrepanzas tranter l’associaziun da turissem ed igl cumegn da Surses. Scu è chegl propi sto?
Forsa na vainsa betg communitgia chegl schi bagn, perchegl tgi n’è betg propi sto discrepanzas u conflicts. Igl è simplamaintg uscheia tgi pò dar differentas opiniuns, schi ples parteidas collaboreschan. Chegl na monta dantant betg tgi dat conflicts. Anzi, i dovra differentas opiniuns per sviluppar ensatge. La dumonda tgi ò caschuno differentas opiniuns pertutgiva alloura l’influenza dalla suprastanza communala sen igl cunsegl d’administraziun. La fegn finala vainsa gia differentas vistas sen chella dumonda. Igl cunsegl d’administraziun ò pitost ena vista economica, dantant tgi la suprastanza communala ò ena politica. Igl è simplamaintg dus differentas modas da pansar.
Chegl n’è damai betg igl muteiv tgi gist tschintg commembers digl cunsegl d’administraziun sa reteiran chest onn?
Na, chegl n’ò da far navot cun la relaziun tranter l’associaziun da turissem ed igl cumegn da Surses. Igl è simplamaintg ena casualitad. Dus commembers on annunztgia gio gl’onn passo da leir calar, Christoph Passecker turna puspe an Austria ed er per me èn seis onns avonda.
Gievgia passada ischas Vous nia eligia scu president digl cunsegl d’administraziun digl Center da Sanadad Savognin. Igl acziunari principal è igl cumegn. Datti damai puspe opiniuns differentas?
Igl risc è franc do, ma ia na crei betg. Tot las parteidas on tenor me amprandia dalla situaziun cun l’associaziun da turissem. Ia per exaimpel va amprandia tgi dovra daple pazienztga cun igl cumegn. E dall’otra vart ègl er do la midada tg’igl represchentant digl cumegn aint igl cunsegl d’administraziun n’è betg ple en suprastant, mabagn en delego tgi s’angascha an amprema lengia per igls interess digl Center da Sanadad. Damai èn las schanzas fitg grondas tgi funcziunescha. I stò simplamaintg dar ena clera lengia tranter igl cunsegl d’administraziun e la suprastanza communala, schiglio na duvressigl betg en cunsegl d’administraziun.
Ma tuttegna è igl Center da Sanadad bagn anc pi dependent digl cumegn tgi l’associaziun da turissem?
Gea, finanzialmaintg è chegl uscheia. Ma la fegn finala stogl esser cler tg’igl Center da Sanadad totga alla populaziun da Surses. E chella stat cleramaintg davos igl Center da Sanadad, scu chegl tgi las votaziuns davart igl sustign finanzial on musso.
La situaziun digl Center da Sanadad è dantant venavant precara. Pertge vez Vous decidia da surpiglier gist ossa chel uffezi scu president digl cunsegl d’administraziun?
Curt avant la votaziun communala digl december 2024 davart igl budget 2025 vaia atgnamaintg detg tg’ia fetscha navot. Ma cura tg’ia va vasia igl resultat cler a favour digl preventiv cun ena contribuziun per igl Center da Sanadad e la passiun digl persunal da far lour lavour, am ò chegl mutivo da m’angascher. Ia am va detg – ossa na post betg far navot.
Schi nous vurdagn er seis onns anavant – tge stò sa midar tar igl Center da Sanadad, per tgi chel seia alloura ainten ena bunga situaziun?
Igl è fitg impurtant tg’ins discorra er venavant digl Center da Sanadad e betg angal digl spital. Igl Center da Sanadad cumpeglia numnadamaintg er otras partiziuns scu la tgesa e las abitaziuns d’attempos, la staziun d’urgenza, igls medis da tgesa u la fisioterapia. E la finala ins stò simplamaintg realisar ena schliaziun schi bunga scu pussebla, dantant er cun costs schi bass scu pussebel per tg’igl Center da Sanadad possa exister. Ia crei tgi la populaziun seia pronta da sustigneir finanzialmaintg e tgi igl spital stoptga betg render. Igls costs ston dantant esser ainten en rom raschunevel. Chegl è pussebel cun nizigier las sinergeias tranter las partiziuns e cun vurdar mintgamai sur igl our digl plat or. Pinavant ins pò er vurdar tge purscheidas tg’ins less mantigneir u introdueir aint igl avigneir. Per antschever ègl dantant impurtant da procurar per ena bung’atmosfera e pitschnas midadas tgi dattan schlantsch agl antier Center da Sanadad – ed ins stò lascher luvrar la nova gliout aint igl cunsegl d’administraziun e la direcziun. Siva dus, treis onns ins pò alloura analisar e crititgier la lavour. Chegl è dantant grev ainten in li pitschen, noua tgi tots canoschan tots.
Tgi la populaziun è pronta da sustigneir finanzialmaintg igl Center da Sanadad, chegl è sa musso tar las votaziuns. Persiva è forsa la prontadad da sustigneir projects turistics pi pitschna. Stò igl cumegn da Surses sa decider aint igl avigneir per l’egn u l’oter – u igl turissem u igl Center da Sanadad?
Na, chegl na dastga er betg esser la fegnameira. Chels dus sectours èn separos l’egn da l’oter, ma sch’egn da chels pitescha, pitescha er tschel. En turissem prosperevel sainza en Center da Sanadad fiss fitg schlet, e viceversa è er igl Center da Sanadad dependent digl turissem. I dovra tots dus. Els profiteschan l’egn da l’oter. Tgi dovra tots dus, chegl è pinavant er cler alla populaziun. Angal cura tg’igls daners èn stgers, ins antscheva a metter sen la balantscha las purscheidas. Ma la situaziun finanziala digl noss cumegn n’è betg schi mala ed i dat anc potenzial da davantar pi effiziaint ainten ulteriours sectours.
E tge fiss Surses sainza igl Center da Sanadad?
I gess a perder ena purscheida fitg impurtanta, i gess a perder igl sarvetsch medicinal da basa, i gessan a perder plazzas interessantas. E chegl vess consequenzas per l’attractivitad generala. Igl prievel è tg’ins sotvaletescha l’impurtanza d’en tal center. Ma tar la nossa gliout na veia betg chegl. Igls resungs dalla gliout mossan, quant fitg tg’igl Center da Sanadad stat a cor ad ella.
Gust da leger dapli?