Columna or dal mund

Il transport public a Hong Kong

parter

Hong Kong ha in grondius survetsch da transport public. La MTR (Mass Transit Railway) ei nies sistem da trens sutterrans. En tut dat ei diesch lingias da trens, rodund 245 kilometers ­binaris e 179 staziuns.

Ils bus han duas alzadas sco a Londra. Cheu a Hong Kong s’audan ils survetschs da bus buc al stadi, mobein ei dat quater fatschentas che possedan il dretg da franchise e fan amogna en tut rodund 700 differentas rutas cun 5800 bus.

Lu dat ei aunc ils minibus, quels han plaz per 19 persunas. Els surveschan il bia cuortas distanzas e per quels dat ei buc in urari. Inagada ch’il bus arriva all’emprema staziun entscheiva el a s’emplenir, cu el ei pleins, parta el. Aschia ch’igl ei grev da prender aschi in minibus naven dalla secunda staziun. Quels minibus ein persuenter ualti sperts, cunquei ch’els tegnan mo sche enzatgi vul sortir e lu puspei emplenir quei plaz. Per part has denton il sentiment ch’ei mondi per veta e mort, ils manischunzs van in tec sco hentgers. Forsa ei quei il motiv ch’ei dat in grond segn en mintga bus che gi: Il tempo maximal da quei bus ei 80 kilometers per ura. ­Dasperas ei in monitur che muossa il tempo actual.

Sco davos dat ei aunc navettas. Per l’ina denter la tiara franca a Kowloon e l’insla principala. Mo lu era dall’insla da Hong Kong tochen sin las autras inslas habitadas e nunhabitadas. Il port per la navetta per l’insla Lamma ei diesch minutas da nossa casa. Leu mein nus aunc magari a magliar pèsch las fins d’jamna.

Tier ils bus dat ei in’ulteriura remarcabladad ch’jeu less bugen menziunar. Quei fuss il star en colonna. Neu dalla China sundel jeu disada che per vegnir d’entrar en in bus valan las reglas da surviver darwinisticas. Ti stos smaccar e buntganar per dumignar ei. Cheu a Hong Kong ei quei bia pli cultivau. Alla staziun dil bus sefuorma pia in biala retscha per entrar. Sch’ei dat propi sulegl, dat ei per part ruos­nas tacticas per evitar il sulegl cumplein. Quellas vegnan risguardadas da tuts. Cu in bus arriva, semuenta la retscha lu viers l’entrada dil bus. Sche la staziun vegn survida da pliras differentas rutas, lu sefuorma tuttina mo ina retscha. En cass ch’in bus ch’ei buc il dretg per tia destinaziun, arriva sco emprem, semuentas ti tuttina anavon culla retscha e fas lu il davos mument in pass ord la retscha per entscheiver la nova retscha per il proxim bus. Fetg agreabel – e very british.

MAD
Lisa Peers Dermont è sinologa, mamma ed observatura da cultura che organisescha events. Ella viva cun sia famiglia a Hong Kong.

En la «Columna or dal mund» raquinta da temp en temp ina persuna da lingua rumantscha che viva en l’exteriur da ses mintgadi.