La «Südostschweiz» cumbatta per sias lecturas e ses lecturs

Decennis a la lunga èn las gasettas regiunalas stadas profitablas en Svizra, ma lur model da fatschenta dat dapart. Dapi l’avanzament da plattafurmas online e da smartphones sa sposta la reclama en l’internet, purschidas online concurrenzeschan il schurnalissem.

La gasetta perda

Adina damain persunas sa prestan in abunament da l’onn per ina gasetta, quai mussan exemplaricamain las cifras da la gasetta «Südostschweiz Graubünden». L’ediziun è sa diminuida ils ultims 15 onns per 39 %. Il medem mument è la reclama sa spustada en l’internet. Era qua ha importà la perdita da reclama per la gasetta 52 %. Perquai di Susanne Lebrument, la delegada dal cussegl d‘administraziun da l’editura Somedia: «Decisivs, sche nus subsistin u betg, èn ils proxims dus fin trais onns.»

Tge signifitga quai per il futur da la «Südostschweiz» e cunzunt per il schurnalissem regiunal? L’emissiun «Cuntrasts» ha accumpagnà ils ultims otg mais la redacziun en transfurmaziun da la «Südostschweiz Graubünden» e dattan invista en l’interpresa da famiglia che sa mova en il champ da tensiuns tranter pretensiun schurnalistica e rentabilitad.

I va per bler per la chasa da medias grischuna Somedia che vegn manada dapi intgins onns da la segunda generaziun da la famiglia Lebrument. I fetschia prescha da chattar in nov model da fatschenta, di Susanne Lebrument.

In duo da la Germania ed ils «user needs»

Il salvament duai purtar la fatschenta en l’internet, cun promover la transfurmaziun digitala. Perquai è la chasa da medias ida la fin dal 2023 per il schurnalist tudestg Joachim Braun. L’um da 60 onns ha manà pli baud pliras gasettas regiunalas e vala sco spezialist per la transfurmaziun digitala. Joachim Braun maina oz l’entira partiziun medias.

Dapi il favrer 2025 è Nikola Nording la nova schefredactura da la «Südostschweiz». Joachim Braun ha collavurà tschintg onns en Germania dal Nord cun la dunna da 36 onns: «Ella duai realisar la digitalisaziun da la ‹Südostschweiz› precis uschè bain sco quai ch’ella ha fatg quai avant en la Frislanda da l’Ost.»

Per che artitgels online chattian dapli lecturas e lecturs, sa concentrescha Nikola Nording sin ils uschenumnads «user needs». Nov differentas categorias duain cuvrir divers basegns da lecturas e lecturs. La reproscha ch’ils «user needs» decidian da nov da tge ch’i vegn rapportà, quellas resalvas refusa la schefredactura da la «Südostschweiz». Decisivs sajan vinavant criteris schurnalistics: «Jau guard, sch’igl è ina tematica ch’i vala la paina da raquintar. E lura scleresch jau a maun dals ‹user needs› co che jau poss raquintar dal tema.»

Envers talas avischinaziuns en il schurnalissem datti dentant era critica, p.ex. da Matthias Künzler, professer per scienzas da medias (FU Berlin / SAS Grischun). En connex cun ils «user needs» manegia el: «Quai funcziuna per Nutella u per smartphones, ma en il sectur da medias na funcziuna quai betg.» El caracterisescha questa metoda orientada vers basegns da las utilisadras e dals utilisaders sco «metoda da marketing», davos la quala sa zuppia la presumziun che la glieud cumpria insatge, sch’ella vul avair insatge.

Joachim Braun cuntradi a quella critica e respunda ch’i dettia mo quella via: «Nus na pudain bain betg producir artitgels che nagin na vul leger.»

«Betg degn da vegnir raquintà»

Quant bain ch’in artitgel vegn legì è ina directiva impurtanta tar la «Südostschweiz», cun consequenzas per la rapportaziun politica. En il center na duain betg pli star ils votums da las politicras e dals politichers, mabain las consequenzas directas da las decisiuns politicas per las lecturas ed ils lecturs.

Or dal parlament chantunal datti era critica per quella nova lingia. Pliras commembras e plirs commembers dal Cussegl grond din ch’ils fatgs na vegnian betg pli contextualisads e ch’il basegn d’infurmaziun da la populaziun vegnia negligì. Per exempel il deputà Reto Loepfe (Center) manegia: «Nus essan da l’opiniun che nus impundain noss temp per il chantun. Dal punct da vista da la ‹Südostschweiz› n’è quai però betg degn da vegnir raquintà.» Er a la critica da quella vart cuntradi Joachim Braun. Quantitativamain vegnia rapportà dal parlament tuttina bler, di el. Novs sajan ils accents principals che focusseschian pli ferm las lecturas ed ils lecturs.

Era la scena da cultura è malcuntenta cun la nova lingia da la «Südostschweiz». Memia blers purtrets nunimpurtants, memia paucas recensiuns, hai num. La stad 2025 è la malcuntentientscha stada d’udir tar ina discussiun da podium a Cuira. «Jau na dovr betg la ‹Südostschweiz› per leger da Brad Pitt e da sia dunna», ha crititgà ina chantadura en il public. A quai ha replitgà Joachim Braun: «Nus stuain chattar il spagat tranter ils temas che animeschan da reflectar e quai che la glieud vul.»

In dir cumbat per mintga abunament digital

L’avust 2025 ha la redacziun fatg in emprim facit intermediar suenter l’introducziun dals «user needs». La schefredactura è s’exprimida positivamain: Ils artitgels vegnian legids meglier, il dumber dals abunaments digitals creschia cuntinuantamain. Ma igl è in dir cumbat.

L’entschatta da settember importa il dumber d’abunaments digitals mo 1900, lunsch sut la cifra en mira dad 8000 fin la fin dal 2025, sco che la plattafurma persoenlich.com ha rapportà. E la cifra è sut l’ediziun da print da 20 000 gasettas.

En vista a questa situaziun ha Susanne Lebrument spluntà tar la regenza grischuna e manà emprims discurs areguard il tema da la promoziun da medias. La transfurmaziun digitala custia mintg’onn almain in milliun francs, di ella. Verifitgar na sa lascha quai betg, pertge che la chasa editura Somedia na publitgescha dapi prest in decenni betg pli cifras da fatschenta.

Sustegn dal maun public?

La regenza grischuna ha gia sondà ensemen cun expertas ed experts co ch’ella pudess sustegnair finanzialmain il schurnalissem en il chantun. Il cusseglier guvernativ Jon Domenic Parolini (Center) di en quel connex: «Decidì n’è anc nagut, perquai ch’i manca la basa legala.» Ma pussaivels sajan meds finanzials per la furmaziun «per meglierar la qualitad schurnalistica» sco era daners per la transfurmaziun digitala.

Ina pussaivla vendita da la chasa editura Somedia, p.ex. ad ina chasa editura ordvart il Grischun, quai na vegnia betg en dumonda, sco che Susanne Lebrument sincerescha. Ella na vul betg numnar nums, ma igl haja gia dà en il passà offertas da cumpra. Ma ella vesia la chasa da medias era sco obligaziun morala envers la populaziun. Ed ella sa mussa pronta per cumbatter: «Uscheditg che jau viv, na vegn l’interpresa betg vendida.»