Il caplut denter duas punts
Las preparativas vid gl’object han cuzzau biebein in’jamna. Cu tut era semtgau ha il camiun culla tschaghegna hidraulica saviu vegnir sil plaz ad Uors-Padrus. La dislocaziun dil caplut ha cuzzau strusch in’ura.
Il patrun dallas punts ei atgnamein sogn Gion Nepomuc. En numerus loghens nua ch’ins stueva traversar ina val ed ir sur ina punt steva in caplut dedicaus a quei intercessur divin. Era ad Uors en Lumnezia, in vegl liug da passadi e bifurcaziun, han ins eregiu entuorn gl’onn 1878 in viatic sper la punt nova. En connex culla construcziun dalla via nova da Val S. Pieder han ils indigens secapescha vuliu confidar la punt alla protecziun divina. Ni sogn Gion Nepomuc ni sogn Clau, il patrun dils viandonts e pelegrins, ein denton daventai ils intercessurs divins sper la punt. Ella nischa dil caplut niev han ins tschentau la statua da Nossadunna.
Buca lavur convenziunala
Gievgia avonmiezgi, prest 150 onns suenter la construcziun dil caplut, han ins bardigliau quel. Per finir la punt nova sur la Val da Tersnaus ha gl’Uffeci da construcziun bassa dil Grischun dau al caplut in liug niev. Agl ur dalla punt nova, davos ils palancaus directivs, era el buc enta peis, denton empau danvonz. Gia cun instradar il project ha Gl’uffeci cantunal planisau da bardigliar il caplut. Tochen gievgia endamaun haveva l’interpresa Savoldelli Tanno semtgau la dislocaziun. Quell’interpresa haveva retschiert la lavur da renovar la punt veglia che va en possess dalla vischnaunca. El futur survescha quella punt historica mo pli a viandonts e ciclists.
Sper la via che meina tier la punt veglia ha il caplut retschiert in liug segir e representativ. Sco quei che Guido Gartmann, il schefpolier dall’interpresa Savoldelli Tanno, ha confirmau alla FMR, ei la bardigliada da quel buca stada ina lavur convenziunala. Dislocar in baghetg da mir ei cumbinau cun lavurs interessantas mo cumplexas. El cass dil caplut han quellas cuzzau biebein in’jamna. Il pign object sacral havev’ins baghegiau a sias uras directamein sil grep, agl ur dalla Val da Tersnaus. Gl’object da 10,1 tonnas schischeva sin in letg da crappa. Per ch’el crodi buca dapart cun alzar, han ins stuiu tschentar el gl’emprem sin in sochel da betun. Guido Gartmann e sia equipa han cavau sutora successivamein la crappa, mess petgas el spazi vit e culau precautamein il sochel da betun.
Fundament sil grep
La preparativas vid il caplut era gartegiada ed il caplut semtgaus pil transport. Era il liug niev han ins denton stuiu preparar. En cunvegnientscha culla pleiv Lumnezia haveva gl’Uffeci da construcziun bassa decidiu da tschentar il caplut denter la punt nova e la punt veglia. Per garantir la stabilitad, han ins stuiu cavar dus meters giuaden el funs tochen sil grep per construir sin quel in sochel da betun.
Sin quei fundament stabil e franc ha il bratsch dalla tschaghegna speciala digl interprendider Claudio Caduff alzau il caplut da 150 onns. Strusch tschun minutas ha la manevrada dil caplut cuzzau. Enzugliaus e protegius eis ei «sgulaus» d’ina vart dalla punt nova a tschella. Sco quei che Alexander Casanova, il president dalla pleiv Lumnezia ha confirmau alla FMR, vegn il caplut orasisum Uors, agl ur dalla Val da Tersnaus, ad esser vinavon dedicaus a Nossadunna.
Gust da leger dapli?