«Mia lavur è d’avair in’ureglia averta»
En var 80 dis decida il suveran svizzer davart l’avegnir dad RTR. Il resultat per u cunter l’iniziativa federala «200 francs bastan», che vul quasi smesar la taxa da medias per la SRG SSR, avess senza dubis consequenzas directas era per la chasa da medias rumantscha. Quests dis è vegnida lantschada la campagna da votaziun rumantscha cunter l’iniziativa. La tensiun crescha pia. Malgrà quella situaziun tendida intuna il schefredactur dad RTR, Flavio Bundi: «Tuttas e tuts fan simplamain lur lavur.»
L’emna passada è vegnida lantschada la campagna naziunala cunter l’iniziativa federala «200 francs bastan». Quell’iniziativa è naschida or dal ravugl da la partida PPS e prevesa da sbassar las taxas da medias per persunas privatas sin 200 francs per onn (guarda boxa).
Sper la campagna naziunala è era sa fatga valair quests dis la vusch rumantscha en vista a la votaziun – cun ina pagina d’internet e cun in program d’occurrenzas per propagar in NA a l’iniziativa.
L’iniziativa «200 francs bastan» pertutgass senza dubi era la rapportaziun en pliras linguas da la SRG SSR. Sche l’iniziativa vegniss approvada, avess quai pia era consequenzas per la chasa da medias da Radiotelevisiun Svizra Rumantscha (RTR). Flavio Bundi è dapi l’onn 2017 schefredactur dad RTR, ha pia gia passentà la votaziun davart l’iniziativa «No Billag» dal 2018, la quala vuleva abolir las taxas da medias per la SRG SSR. L’iniziativa actuala para a prima vista main radicala, procura tuttina per quitads aifer las retschas dad RTR.
FMR: I va anc var 80 dis fin tar la votaziun davart l’iniziativa «200 francs bastan». Co è actualmain l’atmosfera en la redacziun dad RTR?
Flavio Bundi: L’atmosfera è da princip buna. Uss avant Nadal datti anc bler da far, finir e d’organisar. Tuttas e tuts fan di per di lur lavur a favur da noss public. Nus na pensain ussa betg mintga minuta vi da la votaziun davart quell’iniziativa, era sche la tensiun è sa chapescha da sentir.
È la votaziun dal mars 2026 pia anc lunsch davent?
Na, l’iniziativa è in grond tema da discussiun tar RTR, en ils sulers u en cafetaria, mintgatant dapli e mintgatant damain. La votaziun occupescha la glieud, perquai ch’i va la finala per l’agen avegnir professiunal. Intgins collavuraturs ed intginas collavuraturas sa regordan anc bain da la tensiun tar la votaziun dal 2018, tar l’iniziativa da «No Billag». E perquai datti adina puspè dumondas, discussiuns e malsegirtads.
Datti era persunal che sa fa quitads?
I dat glieud che sa fa quitads, che tschertga il barat e che vuless forsa er avair respostas. Ma quellas na savain nus anc betg dar. Mia e nossa lavur è dad avair in’ureglia averta, da prender serius ils quitads e da respunder a quellas dumondas che nus savain respunder. Ma la finala stuain nus dal program uss – er en questa situaziun – far nossa lavur «sco ch’i s’auda» – per uschia era vinavant garantir la qualitad da nossa purschida.
Retschertgas prognostitgeschan ch’i pudess vegnir stretg questa giada. Vus persunalmain avais tema dad in GEA?
Tema betg, ma jau hai respect surtut dal cumbat da votaziun – era da las discussiuns en las raits socialas. Là resent jau in’atmosfera fitg emoziunala, nua che mintgina e mintgin ha ina clera posiziun. Mintgatant manca tenor mai in pau l’invista e l’enconuschientscha dals fatgs. Perquai emprov jau da declerar pertge e co che nus faschain quest u tschai. Per il mument èsi dentant anc ina debatta plitost mediala-politica. Jau suppon che durant ils mais da schaner e favrer vegnia il discurs public pli intensiv e pli lartg.
La situaziun para insumma dad esser delicata. Mintga pitschen sbaglin che la SRG SSR fa al mument en sia rapportaziun pudess vegnir duvrà cunter ella en il cumbat da votaziun. Essas Vus dad RTR pia spezialmain precauts al mument en Vossa rapportaziun?
Na, quai hai jau gist tematisà dacurt en redacziun. Nus na pudain betg ans laschar influenzar da discussiuns e decisiuns. Nossas directivas publicisticas gidan a mantegnair nossa tenuta independenta e da far nossa lavur professiunala – er en connex cun questa votaziun. Quai che nus remartgain è dentant ch’i dat en tals cumbats adina dapli pretensiuns envers il program, saja direct dal public ubain da gruppas d’interess e d’instituziuns. I vegn rendì attent ch’i fiss impurtant da sustegnair e rapportar da quest u da l’auter. Ma era qua gidan nossas directivas da tegnair nossa purschida uschè vasta, independenta e diversa sco pussaivel.
«La votaziun occupescha la glieud, perquaich’i va la finala per l’agen avegnirprofessiunal.»
Flavio Bundi, schefredactur RTR
La SRG SSR sto gea far – causa la reducziun da taxas decidida dal Cussegl federal e causa damain entradas da reclama – gronds respargns. RTR ha stritgà l’onn passà l’emissiun «Sil punct». Er il program da radio è vegnì restructurà quest atun. Tge vegnan ad esser las proximas mesiras da spargn?
RTR ha stuì far gronds respargns ils davos onns. Cun tge mesiras che nus vegnin anc confruntads or dal program «Enavant» u tge che vegnan ad esser las consequenzas en cas dad in GEA a l’iniziativa, quai na savain nus betg dir al mument. Igl è dentant cler, e quai ha era ditg dacurt la directura Susanne Wille en nossa emissiun «50:50»: Cun la mesadad dals raps n’èsi betg pussaivel da far il medem en tuttas regiuns linguisticas da la Svizra ubain da mantegnair tut ils lieus da producziun. En tge dimensiun che quai pertutga lura RTR, quai na sai jau betg dir.
Fa la SRG SSR forsa memia bler cun tut ils chanals (radio, tv, online), diversas spartas (info, sport, divertiment, cultura) e tut ses engaschament sin medias socialas? Fa era RTR memia bler?
Nossa concessiun prescriva detg cler tge che nus dad RTR avain da porscher – in service public rumantsch cun in chanal da radio, emissiuns da televisiun ed autras purschidas medialas sco p.ex. ina purschida digitala. Quai dovra resursas. La discussiun davart tge formats ch’èn necessaris e tgenins betg, quella mussa che la chasa da medias da la SRG SSR tutga al public. Mintgina e mintgin po avair ed exprimer si’opiniun. Jau crai però che gist il program dad RTR mussia che nus investin bain ed al dretg lieu ils raps che ans stattan a disposiziun. Jau poss dir perquai cun buna conscienza: Nus realisain formats ch’han ina relevanza, impurtanza ed in interess per in public rumantsch.
Lain dir: Il suveran svizzer di il mars 2026 GEA a l’iniziativa «200 francs bastan». – E lura?
Buna dumonda! – Ensemen cun la politica sto lura la SRG SSR discutar e reglar da basa co vinavant. Tge resta anc? Tge pretenda la concessiun? Tge vegnin nus da far nua cun quants raps e cun tgi?
Prendain il cas cuntrari: Il suveran svizzer refusa l’iniziativa. E lura?
Era lura vegnin nus a discutar vinavant – sco ussa – davart il service public. Nus vulain adina meglierar la purschida, reflectar ed analisar quella. E betg simplamain restar tar quai ch’ins ha adina fatg. Era sche jau na stuess ussa betg avair exnum mintga tschintg onns ina tala votaziun … Nus vulain simplamain lavurar enavant, porscher in bun service public cun in surpli da valur per la societad, reflectond nossa purschida adina era criticamain. Però in NA a l’iniziativa fiss per tut las collavuraturas e tut ils collavuraturs dad RTR natiralmain in grond levgiament.
Campagnas e taxas
Ils 8 da mars 2026 decida il suveran svizzer davart l’iniziativa «200 francs bastan». Las iniziantas ed ils iniziants – or dal ravugl da la partida PPS – vulessan «smesar» la taxa da medias («Serafe») per persunas privatas e la stritgar per persunas giuridicas (interpresas).
Quella reducziun da las entradas avess consequenzas sin la purschida da program da la SRG SSR: RTS, RSI, SRF, RTR e Swissinfo. Tge consequenzas exactas, davart quai vegn ussa debattà en la campagna da votaziun.
Ils adversaris da l’iniziativa – cun represchentantas e represchentants da quasi tuttas partidas cun excepziun da la PPS – han lantschà l’emna passada a Berna la campagna naziunala. Or dal Grischun sa fa era valair dapi l’emna passada la vusch rumantscha cunter l’iniziativa. L’uniun purtadra dad RTR, la SRG.R, ha numnadamain publitgà ina pagina d’internet e vegn ad organisar occurrenzas per propagar in NA a l’iniziativa.
Ils aderents da l’iniziativa vegnan a lantschar lur campagna pir l’entschatta dal nov onn.
Spargnar cun u senza iniziativa
La SRG SSR – che tgira 17 chanals da radio, set emetturs da televisiun e diversas plattafurmas online – è era senza l’iniziativa confruntada cun ina reducziun da las taxas da medias. Il Cussegl federal ha numnadamain decis da sbassar las taxas en dus pass dad oz 335 francs l’onn sin 300 francs l’onn 2029. Quai chaschunass, ensemen cun damain entradas da reclama, en la cassa da la SRG SSR ina rusna da var 270 milliuns francs. Perquai persequitescha l’interpresa ina strategia da svilup cun il num «Enavant», la quala vul profilar l’organisaziun e la purschida da la chasa da medias naziunala.
Sch’il suveran svizzer approvass ils 8 da mars 2026 l’iniziativa «200 francs bastan», lura avess quai senza dubi era consequenzas per RTR, ina da las «figlias» da la SRG SSR. Tar la chasa da medias rumantscha lavuran actualmain tenor atgnas indicaziuns 167 persunas (126 plazzas cumplainas). RTR ha in budget da 25 milliuns francs ed è staziunà a Cuira, cun biros regiunals tranter Mustér, Savognin e Scuol. (fmr/dat)
Gust da leger dapli?