Il pretsch entir per in mez paun?

«I fiss inditgà da reducir il pretsch considerablamain, sche bleras pistas èn serradas», ha il Tages-Anzeiger da Turitg scrit l’emna passada en in artitgel (publitgà online ils 17 da december 2025) davart il territori da skis da Savognin. Là èn da preschent numnadamain avertas be quatter da 22 pistas pervia da la mancanza da naiv. A skiunzas e skiunzs stattan a disposiziun «mo» ils radund 10 kilometers pista tranter il Piz Martegnas e la staziun da val.

Considerond la situaziun a Savognin metta il redactur dal Tages-Anzeiger damai en cumparegliaziun: «Ins paja actualmain il pretsch per in paun entir, ma ins survegn be il mez.» Ed en pli crititgescha l’artitgel cun il titel «Teurer Spass in den Bergen» er ils pretschs dinamics da Savognin. Tgi che cumpria gia ordavant la carta dal di, cumpria per uschè da dir il giat en il satg, citescha il redactur la mainafatschenta da la Fundaziun per la protecziun da consuments Sara Stalder. Ins na sappia betg, tge ch’ins survegnia la finala per il pretsch pajà ordavant. «Skiunzas e skiunzs realiseschan alura al lieu che betg l’entir territori da skis è avert, mabain be l’uschenumnada axa principala», concluda l’artitgel cun sa referir implicitamain a Savognin.

Il pretsch resguarda la purschida

Ch’il model cun pretschs dinamics saja in dischavantatg per ils giasts, quai contesta Ivar Jeker che vegn dal reminent era cità en l’artitgel dal Tages-Anzeiger. En il pretsch saja la purschida numnadamain gia resguardada, sco ch’il commember e delegà dal cussegl administrativ da las Pendicularas Savognin ha ditg envers la FMR: «Sche l’entir territori fiss avert, fiss il pretsch era pli aut.» I saja in dals facturs sper l’aura, la stagiun ed il dumber da giasts.

En pli sajan ils pretschs dinamics plitost ina chaschun da profitar – per tgi che vul, uschia Ivar Jeker. En cifras concretas munta quai: Tgi che cumpra gia oz ina carta dal di per il mars, paja tut tenor data be 52 francs, cunquai che la dumonda è anc pitschna. Sch’il dumber da giasts crescha e las cundiziuns èn bunas, crescha dentant er il pretsch. Tgi che vul far la segira e spetgar las cundiziuns dal di, paja consequentamain dapli. Durant la stagiun auta munta quai pretschs fin var 70 francs per ina carta dal di.

«Nus faschain tut il pussaivel»

Ivar Jeker na s’oppona dentant betg mo cunter la critica envers ils pretschs. El refusa era l’idea ch’i saja averta apunta «be» l’axa principala. D’avrir dapli pistas fiss tuttina betg stà previs avant ils 20 da december 2025 e da principi haja la stagiun cumenzà bain: «Cun las pistas ch’èn actualmain avertas avain nus ina buna purschida per il dumber actual da giasts. Tar nus a Savognin n’èsi numnadamain er uschia betg da quintar cun temps da spetga tar las pendicularas.» E las cundiziuns sajan bunas (guarda box), concluda il delegà da las pendicularas.

Ma tuttina, en vista dals dis da festa saja la finamira d’avrir ulteriuras pistas. Cunzunt ils dis tranter Nadal e Bumaun quintian ins numnadamain cun dapli giasts, uschia Ivar Jeker: «Nus faschain tut il pussaivel per schlargiar la purschida cun ils meds che stattan a disposiziun.» La realitad saja dentant la medema sco en ils blers auters lieus. Per avrir dapli pistas manca la naiv, ma: «En sasez dovri be pauc. Sch’i dess 20 fin 30 centimeters naiv, tanschess quai gia.» Tenor la previsiun da l’aura n’èsi però betg da quintar cun naiv la proxim’emna. I n’è damai anc betg cler, cura che las Pendicularas Savognin pon avrir dapli pistas, ubain porscher in paun in pau pli grond.

Igl è stretg sin pista

A chaschun dal discurs cun Ivar Jeker, il delegà da las Pendicularas Savognin, ha la FMR era dumandà ils giasts, sche la situaziun cun las pistas a Savognin plaschia u betg. E sco ch’igl è sa mussà, èn las cundiziuns stadas relativamain bunas dumengia, ils 21 da december 2025. Las pistas dastgassan dentant esser in pau pli largias, uschia il resun.

Peter Müller

Las pistas èn relativamain bunas, sch’ins resguarda las circumstanzas. La damaun èsi numnadamain bel dad ir cun skis. Ussa da mezdi èn las pistas sa chapescha in pau isadas e perquai vom jau plaunet a chasa. Jau hai numnadamain qua en il Surses ina chasa da vacanzas ed hai era cumprà la carta da stagiun per il territori da skis. Damai n’è la relaziun tranter il pretsch e la purschida betg uschè relevanta per mai.

Janine Häfliger

Ier èn las cundiziuns stadas meglras. Igl è propi stà super. Oz hai dapli glieud ed igl è uschia simplamain pli stretg sin pista. Perquai giain nus uss a mezdi gia a chasa. Ma quai è en urden per nus, cunquai che nus avain la carta da stagiun. Uschia pon ins er ir mo duas trais uras cun skis – uschè ditg ch’igl è bel  – e silsuenter ir a chasa. Ed i n’è era betg propi nausch che be quatter pistas èn avertas. Ins na po gea betg striunar natiers la naiv. Sch’i vegn dapli glieud suenter las festas, giain nus lura forsa pli pauc cun skis e faschain insatge auter.

Famiglia Sgier

Igl ha propi pauca naiv natirala e las pistas èn preparadas relativamain stgars cun naiv tecnica. Ma quai ch’igl ha, è bun. I fiss dentant bel, sche las pistas fissan in pau pli largias. Cura ch’igl ha uschè blera glieud sco oz, datti adina puspè situaziuns privlusas u schizunt collisiuns. Nus sperain ed ans legrain sa chapescha, sche pliras pistas avran. Cunquai che nus avain cartas da stagiun è il pretsch per la purschida dentant bun per nus. Ma autra glieud ans ha gia ditg che la carta dal di, cunzunt per uffants, saja en relaziun cun auters territoris da la regiun plitost chara. (vit/fmr)